Jakie buty do pracy wybrać? Przegląd obuwia roboczego

25-07-2025

Wybór odpowiedniego obuwia roboczego to znacznie więcej niż kwestia wygody. To przede wszystkim obowiązek wynikający z przepisów BHP. Wielu pracodawców i pracowników nie zdaje sobie sprawy z tego, jak duże znaczenie ma prawidłowo dobrane obuwie ochronne. 

 

W tym artykule przedstawimy jakie buty do pracy warto wybrać, jakie normy muszą zostać spełnione i czym należy się kierować podczas zakupu.

 

brązowe obuwie robocze

Co mówią przepisy o obuwiu roboczym?

 

Obowiązek zapewnienia odpowiedniego obuwia roboczego wynika bezpośrednio z Kodeksu Pracy oraz rozporządzeń dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy.

 

Kluczowe przepisy:

Pracodawca jest obowiązany dostarczyć pracownikowi nieodpłatnie środki ochrony indywidualnej zabezpieczające przed działaniem niebezpiecznych i szkodliwych dla zdrowia czynników występujących w środowisku pracy oraz informować go o sposobach posługiwania się tymi środkami.

Nakłada obowiązek stosowania obuwia ochronnego wszędzie tam, gdzie istnieje ryzyko urazu stopy, poślizgnięcia, kontaktu z substancjami chemicznymi czy niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi.

 

Dlaczego odpowiednie obuwie robocze jest tak ważne?

 

Praca fizyczna powoduje, że nasze stopy nieustannie narażone są na różnego rodzaju zagrożenia, między innymi uderzenia, przecięcia, zmiażdżenia, poślizgnięcia, kontakt z substancjami chemicznymi czy ekstremalne temperatury. Niewłaściwie dobrane buty mogą prowadzić do kontuzji, jak również do przewlekłych problemów zdrowotnych, do których zalicza się ból stawów i zwyrodnienia kręgosłupa.

 

Jakie normy muszą spełniać buty robocze?

 

Obuwie robocze powinno być zgodne z europejskimi normami. Najważniejsze z nich to:

  • EN ISO 20345 - dotyczy obuwia ochronnego z podnoskiem wytrzymującym uderzenia do 200 J. To najczęściej stosowany standard w pracy.
  • EN ISO 20346 - norma dla obuwia ochronnego z podnoskiem o mniejszej wytrzymałości (do 100 J)
  • EN ISO 20347 - obuwie zawodowe, niekoniecznie z podnoskiem, ale zapewniające ochronę, np. antypoślizgową.

 

W ramach normy EN ISO 20345 występują dodatkowe oznaczenia, które wskazują na konkretne właściwości buta:

 

SYMBOL ZNACZENIE
SB podstawowy poziom ochrony (stalowy podnosek)
S1 SB + właściwości antyelektrostatyczne, absorpcja energii w pięcie
S1P S1 + wkładka antyprzebiciowa
S2 S1 + odporność na wodę
S3 S2 + podeszwa antyprzebiciowa
S4 buty z tworzywa sztucznego lub gumy, wodoodporne
S5 S4 + wkładka antyprzebiciowa i urzeźbiona podeszwa

 

Dodatkowe oznaczenia (mogą występować z powyższymi):

  • SRC - podeszwa antypoślizgowa na podłożach ceramicznych i stalowych
  • FO - odporność na oleje
  • WR - odporność na przesiąkanie wody
  • HRO - odporność podeszwy na kontakt z gorącym podłożem

 

Rodzaje butów roboczych - jakie wybrać?

 

1. Półbuty robocze

Najpopularniejsze buty robocze do pracy w halach i magazynach. Są lekkie, wygodne i przewiewne.

Zastosowanie: logistyka, przemysł lekki, montaż, prace wewnętrzne.

Przykład: Obuwie bezpieczne z metalowym podnoskiem 201 SB

Obuwie zawodowe o cholewkach skórzanych 212 OB

Obuwie bezpieczne z metalowym podnoskiem 220 S1

Obuwie bezpieczne z metalowym podnoskiem 203 S1

 

2. Trzewiki robocze

Sięgają za kostkę i zapewniają dodatkową ochronę stawu skokowego. Zwykle są solidniejsze i bardziej odporne na warunki zewnętrzne.

Zastosowanie: budownictwo, prace ziemne, przemysł ciężki, leśnictwo.

Przykład: Obuwie zawodowe o cholewkach skórzanych 101 OB

Obuwie bezpieczne z metalowym podnoskiem 120 S3

Obuwie bezpieczne z metalowym podnoskiem 117 S3 HRO

Obuwie bezpieczne z metalowym podnoskiem 109 S1

 

3. Sandały robocze

Sandały robocze to obuwie, które łączy wygodę i ochronę, szczególnie w ciepłych warunkach. Są idealne do pracy w miejscach, gdzie nie ma ryzyka upadku ciężkich przedmiotów, ale ważna jest wentylacja stóp. Zapewniają lepszą cyrkulację powietrza, a jednocześnie oferują ochronę przed poślizgami. Są lekkie, łatwe do założenia i świetnie sprawdzają się latem.

Zastosowanie: praca w magazynach, ogrodnictwie czy gastronomii

Przykład: Obuwie zawodowe o cholewkach skórzanych 301 OB

Obuwie bezpieczne z metalowym podnoskiem 302 S1

Obuwie bezpieczne z metalowym podnoskiem 305 S1

Obuwie bezpieczne z metalowym podnoskiem 310 S1

 

Jak dobrać buty robocze - praktyczne wskazówki

 

1. Zacznij od analizy zagrożeń - ustal, z jakimi czynnikami będzie miał do czynienia pracownik.

2. Wybierz odpowiednią normę i klasę ochrony - kupuj zgodnie z ryzykiem zawodowym.

3. Sprawdź certyfikaty i oznaczenia CE - dobre obuwie ochronne musi spełniać europejskie normy.

4. Zwróć uwagę na komfort - dobrze dobrany rozmiar, wentylacja, miękka wkładka, to gwarancja wygody na cały dzień.

5. Nie oszczędzaj kosztem jakości - tańsze, niecertyfikowane buty mogą nie wytrzymać nawet kilku miesięcy użytkowania, a przede wszystkim nie ochronią stopy.

 

Na co zwrócić uwagę przy wyborze obuwia BHP?

 

1. Rodzaj pracy

To kluczowy czynnik. Dla pracowników magazynów często wystarczą lekkie półbuty robocze S1P, natomiast budowlańcy powinni postawić na S3 z solidnym bieżnikiem.

 

2. Wkładka antyprzebiciowa

Stalowa jest tańsza, ale cięższa, natomiast kompozytowa (kevlarowa) jest lżejsza, nie przewodzi prądu i temperatury.

 

3. Podeszwa

Podeszwa butów roboczych powinna być antypoślizgowa (oznaczenie SRC). To standard jeżeli chodzi o śliskie powierzchnie. Warto też sprawdzić odporność na oleje (oznaczenie FO) lub wysokie temperatury.

 

4. Wodoodporność

Jeśli praca odbywa się na zewnątrz lub w wilgotnym środowisku, wybierz buty z oznaczeniem WR. Oznacza to, że są one odporne na przesiąkanie wody.

 

5. Komfort i wentylacja

Buty robocze nosi się często po 8-10 godzin dziennie, dlatego ważne jest, aby były wygodne. Należy więc zwrócić uwagę na wkładki, materiał wewnętrzny i przepuszczalność powietrza.

 

Obowiązki pracodawcy i pracownika, czyli kto za co odpowiada?

 

  • Pracodawca musi zapewnić pracownikowi bezpłatne środki ochrony indywidualnej, w tym obuwie robocze, jeśli wymaga tego charakter pracy.
  • Pracownik ma obowiązek nosić buty robocze zgodnie z przeznaczeniem oraz dbać o ich stan techniczny.

 

W razie wypadku brak odpowiedniego obuwia może skutkować nie tylko uszczerbkiem na zdrowiu, ale również problemami prawnymi, zarówno dla pracodawcy, jak i pracownika.

 

pracownik budowy w odpowiednim obuwiu roboczym

 

Podsumowanie: bezpieczeństwo zaczyna się od podstaw

 

Buty robocze to podstawa bezpieczeństwa w miejscu pracy. Ich zadaniem jest ochrona stóp przed urazami, chemikaliami, wysoką temperaturą, wilgocią czy poślizgiem.

 

Nie ma jednego, uniwersalnego modelu butów roboczych. Wybór zależy od:

  • charakteru pracy
  • warunków środowiskowych
  • poziomu ryzyka urazów
  • obowiązujących norm BHP

 

Nie zmienia to jednak faktu, że najlepiej postawić na sprawdzone marki, które gwarantują zgodność z normami i oferują certyfikaty bezpieczeństwa. Tanie, nieatestowane obuwie to pozorna oszczędność, która może skończyć się poważnymi problemami zdrowotnymi lub kosztownymi konsekwencjami dla pracodawcy.

 

Jeśli masz wątpliwości, skontaktuj się z nami. Z chęcią pomożemy w wyborze odpowiedniego obuwia.

Zapraszamy do zakupu obuwia roboczego w naszej ofercie. 

 

Źródła

https://lexlege.pl/kp/art-237-6/

https://lexlege.pl/rozporzadzenie-ministra-pracy-i-polityki-socjalnej-w-sprawie-ogolnych-przepisow-bezpieczenstwa-i-higieny-pracy/